De Correspondent Foundation stopt in het eerste kwartaal van 2023.

In dit stuk leggen we uit waarom.

Project Polar

Project Polar

Onderzoeksproject naar de relaties tussen apps en (staats)veiligheid

Beeld: De Correspondent / Leon de Korte
Door

De Correspondent en Bellingcat

Looptijd

Jan 2018 – Aug 2018

Activiteit

Onderzoeksjournalistiek

Thema

Privacy

Met steun van

Leden en donateurs van De Correspondent

De populaire fitness-app Polar maakte het mogelijk om de namen en woonadressen van gebruikers te vinden, ook van militairen op missie en geheim agenten. Vergelijkbare fitness-apps onthulden eveneens onbedoeld te veel informatie over hun gebruikers. Uit dit onderzoek van De Correspondent en Bellingcat blijkt welke gevolgen dat heeft voor de (staats)veiligheid. Een onderzoek met een groot maatschappelijk belang, omdat er naast een algemene bewustwording over het belang van privacy, direct mensenlevens en militaire missies op het spel staan.


Milestones

Aanleiding

Eind januari 2018 ontstaat ophef als de sport-app Strava een wereldkaart met alle activiteiten van gebruikers publiceert. Aanleiding voor hardloper en vrijwilliger Foeke Postma van onderzoeksgroep Bellingcat om te verkennen welke informatie er zoal beschikbaar is via de wereldwijd populaire fitness-app Polar, waarvan hij zelf ook gebruiker is. Al snel blijkt veel gevoelige informatie gemakkelijk openbaar openbaar te krijgen.

Onderzoek

Postma slaat de handen ineen met een team van De Correspondent die in een kleine drie maanden tijd de locatie- en persoonsgegevens van militairen en geheim agenten over de hele wereld verzameld. Via fitness-app Polar komen namen en adresgegevens van maar liefst 6.460 mensen uit 69 landen boven water, waaronder militairen en geheim agenten uit landen als de VS, Frankrijk, Rusland en Zuid-Korea. En dat niet alleen. Het geeft indirect ook de locatie prijs van belangrijke militaire basis en opslagplaatsen voor kernwapens.

Wereldnieuws

Om het probleem ook in de andere getroffen landen onder de aandacht te brengen, legde de redactie contact met onderzoeksjournalisten uit die bewuste landen. Wereldnieuws. ‘s avonds opende Nieuwsuur met de Polar-scoop, na berichtgeving in de Volkskrant, op Nu.nl en bij andere Nederlandse media. De volgende middag hadden ook de internationale media erover geschreven: van grote kranten in de Engelse, Frankrijk en Duitsland tot verschillende media in Rusland, de VS en China.

Aanbevelingen

De onderzoekers concludeerden dat hier geen sprake is van een alledaags privacyprobleem, maar een structureel veiligheidsprobleem. Ze raden sporters die zichzelf en hun familie om veiligheidsredenen moeten afschermen, dit soort apps beter niet te gebruiken. Ze roepen hun werkgevers op toe te zien dat bestaande veiligheidsmaatregelen niet ongedaan worden gemaakt door dit soort digitale slordigheid. En vragen techbedrijven zich te beseffen hoe gevoelig de data zijn welke verantwoordelijkheden daarbij komen kijken.

Maatregelen

Voorafgaand aan de publicatie in juli wordt het ministerie van Defensie op de hoogte gesteld en lichten de onderzoekers hun bevindingen uitgebreid toe op het ministerie. Het ministerie neemt direct maatregelen voor de veiligheid van hun medewerkers en kondigt nieuw technologiebeleid aan. Defensie neemt ook contact op met collega-ministeries in andere landen en wereldwijd wordt het gebruik van fitness-apps door militairen onder toezicht geplaatst. Diverse fitness-apps nemen zelf maatregelen om misbruik van gegevens te verbeteren.


Belangrijkste successen

  • Signalering van een groot internationaal privacyprobleem en veiligheidsrisico.
  • Directe maatregelen bij ministeries van defensies wereldwijd om de veiligheid van hun militairen, geheim agenten en diens families te waarborgen.
  • Veiligheidslek in diverse fitness-apps hersteld, bewustwording bij techbedrijven over de verantwoordelijkheid die ze dragen.
  • Aandacht bij het grote publiek voor de noodzaak om voorzichtig te zijn met technologie en hun eigen privacy beter te beschermen.
  • Grote internationale samenwerking tussen verschillende media en journalisten.
  • Erkenning voor belang onderzoeksjournalistiek, nominatie voor de Tegel (de belangrijkste journalistieke prijs van Nederland) voor Maurits Martijn, Dimitri Tokmetzis en Foeke Postma.