De Correspondent Foundation stopt in het eerste kwartaal van 2023.

In dit stuk leggen we uit waarom.

Nieuw in Nederland

Nieuw in Nederland

Honderden Correspondentleden praten met vluchtelingen over hun eerste jaar in Nederland

Beeld: Esther de Korte voor De Correspondent
Door

De Correspondent

Looptijd

Okt 2016 – Mar 2017

Activiteit

Bewustwording

Thema

Migratie

Met steun van

Stichting Dioraphte

In 2016 lanceerde De Correspondent het unieke initiatief Nieuw in Nederland over de vraag: hoe gaat het verder met vluchtelingen als ze eenmaal hier zijn? De Correspondent mobiliseerde honderden leden om dat uit te zoeken. Nooit eerder vestigden zoveel vluchtelingen met een verblijfsvergunning zich binnen één jaar in een Nederlandse gemeente: naar schatting 43.000 in 2016. Hoe vergaat het al die nieuwkomers bij hun eerste voorzichtige stappen in de Nederlandse gemeente waar ze zijn beland? Om dat in kaart te brengen interviewden leden van De Correspondent hun Syrische, Ethiopische en Somalische buren, dorps- en stadsgenoten.

De Correspondent kreeg bij dit initiatief steun van Refugee Start Force, Humanitas, Vluchtelingenwerk en Kerk in Actie. Een groep (ervarings)deskundigen stonden De Correspondent bij met adviezen en suggesties. Het project werd geleid door correspondenten Dick Wittenberg en Greta Riemersma en mogelijk gemaakt met steun van stichting Dioraphte.


Milestones

Oproep

De Correspondent plaatst een oproep onder de leden wie mee zou willen doen aan dit bijzondere journalistieke project. Meer dan 350 leden melden zich aan.

Gesprekken

Leden gaan zelf op zoek naar een vluchteling in hun gemeente om die beter te leren kennen. Ze ontmoeten elkaar tenminste eenmaal per maand en vullen dan een lijst vragen in. Ze krijgen daarbij ondersteuning, waaronder achtergrondinformatie over de landen waar de meeste vluchtelingen vandaan komen, de belangrijkste migratiecijfers, de rechten en plichten van vluchtelingen in Nederland en advies over zaken om bewust van te zijn, zoals cultuurverschillen, gevoelige informatie of wantrouwen naar journalisten.. Voor nieuwkomers wordt ook een korte tekst gemaakt (in het Nederlands, Engels en Arabisch) waarin hen wordt uitgelegd wat het doel is. De Correspondent garandeert daarbij dat de verzamelde informatie vertrouwelijk wordt behandeld en met geen enkele instantie wordt gedeeld.

Journalistieke serie

De antwoorden op de vragenlijsten worden gecompileerd en leidt tot een journalistieke serie over hoe het nieuwkomers vergaat in Nederland. Bijvoorbeeld hoe ze zich voelen in Nederland, over hun thuisland, over gezinshereniging, over de Nederlandse inburgeringscursus, over werk en over vrijheid. Naast analyses van de resultaten, reportages naar aanleiding van ervaringen van deelnemende vluchtelingen en verhalen over de inburgeringscursussen, verscheen een aantal praktijkverhalen op De Correspondent. De verhalen werden ook in het Engels en Arabisch vertaald.

Dialoog

Met de verhalen en analyses wil De Correspondent een ander perspectief geven: een gesprek mét vluchtelingen in plaats van over vluchtelingen. De verhalen geven bijvoorbeeld inzicht in hun ervaringen en gevoelens (waarvan ook een filmpje wordt gemaakt). Die leiden tot beter begrip, maar roepen ook discussie op, over gebrek aan dankbaarheid of hoe Nederlanders geraakt worden door het migratiebeleid. Onder elk artikel konden leden reageren en met elkaar in gesprek gaan.


Belangrijkste successen

  • De informatie over honderden nieuwkomers gedurende zes maanden gaf een beeld van hoe het gaat met deze groep. De resultaten van die peiling waren niet representatief of wetenschappelijk verantwoord. Ze hadden wel een belangrijke signaalfunctie. Wat brengen nieuwkomers tot stand? Waar lopen ze tegenaan?
  • Het was de eerste keer dat De Correspondent zoveel leden tegelijk inschakelde bij de totstandkoming van een journalistieke serie. Dit was soms een behoorlijke uitdaging (denk aan dubbele vragenlijsten, uitval van deelnemers, lastige gesprekken), maar leidde ook tot dataverzameling en andere perspectieven die nooit door één enkele journalist tot stand had kunnen komen.
  • Het project ging verder waar traditionele nieuws meestal eindigt. Vluchtelingen zijn nieuws zolang ze verdrinken, grenzen oversteken of in een asielzoekerscentrum zitten. Zodra ze zich in een Nederlandse gemeente vestigen, zijn ze geen nieuws meer. De verhalen op De Correspondent boden tegenwicht aan het dominante narratief over vluchtelingen. Ze leidden tot discussie, maar ook tot beter begrip en meer verbinding.  
  • Vier grote Europese kranten traden in het voetspoor van De Correspondent: The Guardian, Le Monde, Der Spiegel en El País. Samen lanceerden zij het langetermijnproject The New Arrivals, dat vijfhonderd dagen lang 25 nieuwkomers volgde in vier landen.